Stal narzędziowa w codziennym funkcjonowaniu zakładów produkcyjnych

Chociaż większość z nas nie zwraca na to uwagi, stal narzędziowa do pracy na zimno otacza nas na co dzień. Jak sama nazwa wskazuje, wykonuje się z niej narzędzia o bardzo szerokim wykorzystaniu, m.in. do obróbki plastycznej metali lub drewna, tłoczenia, ciągnięcia lub cięcia na zimno. Właściwości tej stali pozwalają na jej użycie w zakładach produkcyjnych w wielu branżach, również tych, w których obowiązują rygorystyczne normy utrzymania czystości i dezynfekcji narzędzi produkcyjnych.

1. Stal narzędziowa 1.2363, X100CrMoV5, NCLV
2. Stal do pracy na zimno – metody produkcji, zapewniające trwałość i odporność na ścieranie

Stal do pracy na zimno typu 1.2363, X100CrMoV5, NCLV zapewnia wysoką trwałość produkowanych narzędzi. Jest stosunkowo łatwa w obróbce, a w odpowiednich warunkach poddaje się formowaniu nawet bardzo nieregularnych i oryginalnych kształtów, dzięki czemu można ją wykorzystywać do produkcji skomplikowanych, specjalistycznych narzędzi.

Stal narzędziowa 1.2363, X100CrMoV5, NCLV

Stal narzędziowa do pracy na zimno często porównywana jest do stali niestopowych, jednak porównanie to wypada korzystniej dla stali narzędziowych. W konfrontacji ze swoimi niestopowymi odmianami, stal narzędziowa 1.2363, X100CrMoV5 wykazuje się zwiększoną hartownością i podwyższoną odpornością na ścieranie. Osiągnięcie takich efektów jest możliwe dzięki:
• stosowaniu łagodnych metod chłodzenia podczas hartowania – chłodzenie odbywa się w powietrzu lub oleju,
• obecności w składzie stopu węglików chromu, molibdenu i wanadu.

Stal do pracy na zimno typu 1.2363, X100CrMoV5, NCLV należy do stali twardych. Odpowiada za to stosunkowo wysoka zawartość węgla oraz mieszanka wyżej wymienionych pierwiastków stopowych. Pierwiastki te mają charakter węglikotwórczy, dlatego, w połączeniu z odpowiednimi metodami obróbki cieplnej (hartowanie i odpuszczanie), zapewniają bardzo wysoką odporność na ścieranie. Podczas obróbki cieplnej na stali tworzy się cienka warstwa martenzytu odpuszczonego, zawierającego węgliki, których równomierne rozmieszczenie na całej powierzchni narzędzia zapewnia jego trwałość.

Stal do pracy na zimno – metody produkcji, zapewniające trwałość i odporność na ścieranie

Aby stal do pracy na zimno nadawała się do produkcji narzędzi produkcyjnych, pracujących w warunkach dużego tarcia i wysokich naprężeń, musi zostać odpowiednio obrobiona przy użyciu metod zwiększających odporność ścierną i trwałość materiału. Za przykład może posłużyć stal 1.2363, X100CrMoV5, NCLV, której obróbka cieplna przebiega w pięciu etapach. Początkowo stal poddawana jest wyżarzaniu zmiękczającemu w temperaturze mieszczącej się w przedziale od 800 do 840℃ oraz wyżarzaniu odprężającemu w temperaturze od 600 do 700℃. Następnie stal jest hartowana w oleju (940-980℃) oraz poddawana procesowi odpuszczania w powietrzu, z zachowaniem temperatury od 150 do 550℃. Na koniec stal podlega azotowaniu (470-550℃).

Powyższe postępowanie pokazuje, jak wiele wykonuje się zabiegów na stali do pracy na zimno, aby można było bezpiecznie korzystać z jej właściwości i funkcjonalności. Rodzaj obróbki cieplnej uzależniony jest od gatunku stali i zawartych w niej pierwiastków stopowych. Niemal standardem jest hartowanie i odpuszczanie niskie, czyli takie, które przeprowadza się w warunkach temperaturowych wyższych niż temperatura pracy. Metody dobiera się również ze względu na zawartość w stopie węgla, np. austenityzowanie lub kilkustopniowe nagrzewanie. Właściwie dobrana obróbka cieplna stali zapewnia jej trwałość oraz wysoką odporność na ścieranie.